Pastoraal werk in een mondiale parochie

Kantoor Stebo te Zwartberg
(vroeger huis zusters), Zaveldries 31, 3600 Genk.

In 1967, na de oprichting van het bisdom Hasselt, keerde Jef na 24 jaar actief geweest te zijn als priester in het Luikse, terug naar Limburg, waar hij na al die jaren een stuk van vervreemd was. Dit op aandringen van bisschop Heusschen. Hij kreeg van hem carte blanche om zijn sociale experimenten uit Wallonië ook in Limburg op te zetten. Hij werd niet alleen kapelaan van Zwartberg, maar ook – en vooral – stichter en bezieler van Wereldscholen.

 

In Zwartberg woonde hij in de Zaveldriesstraat in een sociale woning van Nieuw Dak, die hem door de parochie ter beschikking was gesteld. Hij woonde in een duplex op de bovenverdieping, boven de weduwe van Jan Latos die tijdens de mijnstaking van 1966 dood geschoten werd door de rijkswacht.

 

In zijn kleine woning was het voortdurend een komen en gaan van mensen uit de wijk, die Jef wilden spreken. Ook jongeren kwamen hem opzoeken. Eén keer per week ging hij zwemmen met hen in het gemeentelijk zwembad. Ook de vergaderingen van de plaatselijke Wereldscholengroep hadden er plaats. Het was een bijenkorf, die zijn medewerkers af en toe ontvluchtten door de drukte. “Ik ging mij regelmatig terugtrekken op het toilet, anders werd ik gek,” aldus een medewerker.

 

’s Middags warmde Jef de potjes, die Jeanne had meegegeven, op en deelde het met zijn helpers en stagiaires. Eens het buurtwerk onder impuls van Jef opgestart was, introduceerde hij een wekelijkse buurtmaaltijd in het buurthuis voor alle medewerkers. Om de beurt kookte één van de buurt- en jongerenwerkers. Er was maar één regel: “wie kookt, wast niet af.” Dat waren belangrijke momenten van verbondenheid en gezellige samenhorigheid. Jef wist dat samen eten ook vitamines voor de ziel opleverden.

 

Vanuit Zwartberg was hij pionier van het basiswerk. Zo ontstonden de onafhankelijke buurtwerken in Genk, los van de plaatselijke overheid, het buurtgezondheidscentrum in de sociale straat, de jongerenwerking met een eigen jeugdhuis, het Huurderssyndicaat dat opkwam voor de sociale huurders en het Genkse Citétheater.

Jef verstond de kunst om mensen enthousiast te maken, samen te brengen en hen te laten geloven in hun eigen kunnen. Hij gaf ze een duw en vertrok dan naar een volgend project. Hij was ook de man van de actie. Niet alleen actie als aanklacht, maar ook actie die leidt tot verandering door alternatieven voor te stellen. Soms was hij een soort Uilenspiegel. Zo klaagde hij de elitaire houding van burgemeester Lippens van Knokke aan toen hij frigobox-toeristen verbood in zijn stad. Jef nam een groep jongeren van Zwartberg mee naar Knokke, waar ze voor de ogen van de media ostentatief picknickten met hun frigobox.

toneel

Lili Michilini vertelt over Jef als trekker van het buurtwerk Zwartberg.